Đường lên núi Thần Đinh
Bài và ảnh: Trần Công Nhung
Ngay chân núi có một vài nhà dân, cũng bán nhang đèn vừa giữ xe cho khách. Trước khi lên bậc tam cấp đầu tiên, tôi nhìn xuống một vùng ruộng nương hoang vắng chẳng khác gì cảnh vật lúc tôi còn nhỏ. Núi đồi xứ mình không như xứ người, lam nham đủ thứ cây cối, ở Mỹ, những quả đồi trơn tru rõ nét, rải rác điểm vài ba cây ôốc (oak) già (6), trông thật mát mắt, đẹp và nghệ thuật, tưởng như do bàn tay người tạo nên.
Miếu cổ
Nhìn những bậc đá chẻ thẳng thớm cao dần thoai thoải, tôi yên tâm, “vầy thì đi mấy cũng chẳng sao”. Chừng vài chục bậc, độ dốc đứng dần, được 100 bậc thì không những dốc đứng mà bậc đá cũng dày hơn, 20cm vừa tầm bước, lên 25cm, hai chân phải tăng sức gấp đôi, mệt thấy rõ. Đến bậc thứ 200, dừng lại nghỉ và mừng thầm, “nửa đường rồi”. Đưa máy ảnh ngắm xuống một vùng ruộng đồng đồi núi nơi đây, khác hẳn cảnh trong miền Nam. Một cụm núi bên tay phải, máy xay đá nhả khói lẫn với bụi đá do nổ mìn, làm mờ một góc trời, một vài mái nhà ngói rải rác ven đồi bạch đàn. Người bạn chỉ cho tôi, phía xa tít vùng nước bạc là phá Hạc Hải (huyện Lệ Thủy). Đi tiếp chừng tiếng đồng hồ, đến bậc 400, nhìn xuống xóm làng thăm thẳm, nhìn lên đỉnh núi còn đâu đâu. Anh bạn lại khích lệ: “Gần tới rồi, lên chỗ cây kia là đường bằng dễ đi”. Nghỉ lấy hơi đi tiếp, cứ mỗi 50 bậc, 100 bậc lại có một khoảng trống bằng phẳng chừng 5m vuông, có lẽ tương lai sẽ là quán hàng cho khách dừng chân. Mỗi khi tôi tỏ vẻ nản, lại nghe điệp khúc “Tới chỗ cây kia...”. Lúc lên đến đỉnh thì ngay bậc cuối cùng có số 995 bằng sơn đỏ.
Niệm hương
Tôi không ngờ mình đã lên cao như vậy. Cô bán nhang và anh bạn nhà thơ cũng “bí mật”, không cho tôi biết trước số 995, sợ tôi ngại mà bỏ cuộc chăng. Hít thở bầu không khí của núi rừng nguyên sinh một lúc, tôi có cảm giác như người khỏe hẳn ra và có chút chút tự hào.
Đứng giữa một một vùng vài trăm mét vuông, cây cối xác xơ, cảnh hoang tàn do cơn bão số 9 đi qua mấy hôm trước. Một hai mảng tường của chùa xưa, gạch vữa rã nát theo tháng năm bám rêu đen cháy, cạnh một ngôi miếu nhỏ bị bể toang một góc chơ vơ. Phía xa có hai nấm đất đầy chân nhang như mộ hoang.
Đấy là những gì còn lại của ngôi chùa Kim Phong mấy trăm năm trước (7).
Anh bạn châm lửa đốt nhang, mỗi người một nắm, chúng tôi tùy tâm khấn vái. Trong ánh nắng chan hòa của giờ Ngọ, trên đỉnh Thần Đinh, trời im gió, không gian lặng như tờ, tôi có cảm tưởng lời khấn của mình vang vọng thật xa, một cảm giác nằng nặng khó tả: Vừa bồi hồi tiếc thương, vừa cảm động sung sướng. Tôi không bao giờ nghĩ mình có dịp đến một nơi linh thiêng lạ lẫm như vầy, ngay nơi mình sinh đẻ.
Dấu tích còn lại
Quê Hương thường được ngợi ca do mang lại lợi nhuận vật chất “Rừng vàng biển bạc” mà bỏ quên hồn thiêng sông núi, chứng tích còn khắp nơi trên dải đất chữ S từ mấy nghìn năm qua. Chùa Kim Phong núi Thần Đinh chỉ mới một.
Chúng tôi cắm nhang một vùng chung quanh ngôi miếu cổ, lặng yên mặc niệm. Được nửa tuần nhang, tôi theo tam cấp xuống phía bên kia, nơi có giếng Tiên, trước đây nước rất trong và không bao giờ cạn. Xuống một đoạn, tôi sực để ý đến một khối đá xanh đường kính đến 5m, màu sắc giống loại đá chung quanh nhưng tạo hình thì rất lạ. Chân chia nhiều khía bè ra như gốc một đại thụ, mỏm bị gãy ngang như thân cây bị chặt. Da đá bị băm khứa hoặc nứt kiểu vỏ cây. Tôi sanh nghi và tự hỏi “Không lý đây là một dạng mộc hóa thạch?” Tôi dừng lại xem thật kỹ và thấy đúng là cây hóa đá. Bởi những tảng đá chung quanh đều tròn trịa, không có tảng nào bị nứt nẻ và chân đá đầy đặn chứ không chia thành cạnh như gốc cây. Kỹ hơn nữa, có một mảng dày 2cm, lớp này bị rạn nứt như vỏ cây, trong khi phần ruột thì nhẵn mặt. Tôi gọi anh bạn lại giải thích và nhờ phụ kéo cây cỏ phủ ngoài để chụp ảnh. Đây là loại cổ thụ lớn nhất đã hóa đá, có lẽ nơi này nhiều nghìn năm trước bị chôn vùi, sau khi hóa thạch đất bị xói mòn lòi cây ra. Tôi hỏi anh:
- Trước giờ anh chưa nghe ai nói chuyện này sao?
- Đây là lần đầu, nếu anh không nói rõ tôi cũng không sao biết. Mà đúng là gốc cây chứ đá thì không như ri.
- Anh biết bây giờ giới sưu tầm và buôn đá rất ham thứ này, nếu không khéo họ đào và xeo đi từng mảng thì mất hết ý nghĩa và phá luôn giá trị của di tích. Vấn đề làm sao báo cho TTVH tỉnh biết để có cách đề phòng.
- Tôi sợ cũng khó, với lại phải người am hiểu và có tấm lòng mới được.
- Núi Thần Đinh nếu giữ nguyên phần tường lở của chùa, ngôi miếu bể một góc, và gốc cây hóa đá này, thì chắc chắn nơi đây sẽ là điểm du lịch sinh thái hiếm có và đắt giá. Có thể nói độc nhất vô nhị, du khách sẽ không ngại khó khăn để được thấy dấu vết ngôi chùa xưa mấy trăm năm, và gốc cây từ nghìn năm hóa đá. Chỉ thế thôi không cần phải rườm rà bày vẽ kiểu sân khấu làm sai lạc ý nghĩa, khách họ lại cười cho.
Cây hóa đá
Anh bạn nghe tôi thuyết giảng hăng quá, cứ trầm ngâm, tôi cũng không buồn vặn hỏi và chợt quay lại mình, đặt ra những nghi vấn tình tự quê hương, sơn hà xã tắc. Xưa kia, tổ tiên biết tôn vinh xứ sở, biết ca ngợi non sông, ngày nay con cháu đã làm được gì, và đang làm gì đây! Cứ nhìn cảnh xẻ núi phá rừng, không tô bồi đất tổ, để cho ngày một hao mòn, thế nhưng khi cần thì vẫn hát vang với niềm tự hào “ Ôi quê hương ta đẹp tuyệt vời”.
Trần Công Nhung
10 - 2009
6) ÔỐc, đây là cách ghi âm của người dân miền Trung, như ôông mệ (ông bà) có người viết ôn, nếu đọc đúng thì thành “ôn” (dịch) chứ không phải âm ôông như khi nghe. Cũng thế, boong tàu, leeng keeng, loong coong, người Bắc người Nam không có âm này nên nhiều lần bài tôi bị sửa hai nguyên âm thành 1 đọc sai và nghĩa cũng sai. Nhà Thơ Lê Đình Ty (Đồng Hới) đang soạn cuốn tự điển phương ngữ Quảng Bình có giải rõ điểm này.
(7) Truyền thuyết kể rằng: Thầy Ân Khả đã tu ở chùa Kim Phong từ năm 1694 (đời Lê Huy Tông, niên hiệu Chính Hòa, ứng với triều Khang Hy bên Trung Quốc), thầy là người đức độ tài trí, được tăng ni phật tử trong vùng yêu mến. Trước khi viên tịch, thầy cắt một ngón tay út bỏ vào tráp để lại cho chùa. Lạ thay ngón tay tươi mãi không hề bị thối rữa. Sau này thầy đầu thai vào một gia đình bên Trung Quốc và tái sinh trong hình hài vua Càn Long (1736-1796),tương truyền vua Càn Long cũng bị thiếu mất một ngón tay út).
Vua Càn Long linh cảm tiền kiếp có duyên nợ với chùa non trên núi Thần Đinh bên Đại Việt nên đã gửi một quả chuông sang tặng, chuông có khắc mấy chữ “Thần Đinh chung”. Thuyền chở chuông vào đến cửa sông Nhật Lệ thì không may bị bão tố nhấn chìm. Sau này một ngư dân quê ở huyện Bố Trạch tên là Đặng Văn Tiên, trong một lần thả lưới đã bắt được quả chuông và đem cúng vào chùa Non trên núi Thần Đinh.
Huyền thoại về quả chuông đồng do vua Càn Long tặng có thật hay không, chỉ biết rằng hiện nay quả chuông chùa Non trên núi Thần Đinh đang được treo ở chùa Phổ Minh, xã Đức Ninh, TP Đồng Hới.
QHQOK tập 10 sẽ phát hành trung tuần tháng 3 – 2010
Sách đã in: Quê Hương Qua Ống Kính tập 1 đến tập 9, Buồn Vui Nghề Chơi Cây Kiểng, Mùa Nước Lũ (Truyện tình trên quê hương), Về Nhiếp Ảnh, Thăng Trầm (chuyện buồn vui một đời người), sách dày trên 200 trang, mỗi tác phẩm đều có nhiều phụ bản ảnh màu.
source
VienDongDaily
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét